به نقل از «مهر»

چرا الگوهای محیط زیستی غربی در ایران جواب نمی‌دهند؟

تاریخ انتشار: ۲۷ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۳۱۲۴۵۴

به گزارش خبرگزاری مهر، یوسف مرادی، کارشناس محیط زیست با اشاره به تفاهم نامه سازمان محیط زیست و آموزش و پرورش گفت: آموزش محیط زیست و منابع طبیعی از ۷۰ سال پیش در ایران شروع شد؛ طی ۷۰ سال گذشته تمام نسخه‌های پیاده شده از غرب آمد که در سال ۱۳۳۰ اولین جریان اصل چهارم ترومن در ایران اجرا شد که گسترده‌ترین سم‌پاشی علیه پشه مالاریا بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حاصل این اتفاق موجی از سرطان گوارش بود که موجب ممنوعیت آن مدل سم شد. هر نسخه‌ای در حوزه محیط زیست از غرب وارد شده در کشور ما شکست خورده است. انقلاب سفید پهلوی و تجربه پیاده‌سازی تفکرات محیط زیستی در حوزه حکمرانی که مساله ملی شدن آب مسایل دیگری بودند که از غرب وارد شدند. یکی دیگر از این مسایل جنبش محیط زیستی کنترل جمعیت در دهه ۷۰ بود که آثارش همچنان وجود دارد.

وی ادامه داد: اگر دقت کرده باشید کتاب مربوط به محیط زیست برای کودکان بسیار کم است. اراده جریان سرمایه داری بر این است که نسل‌های آینده به طور جدی با حوزه محیط زیست آشنا نشوند چرا که سود آن‌ها در غارت منابع طبیعی است. در حال حاضر در آمریکای لاتین، آمریکا و بسیاری از جاهای دنیا سر منابع طبیعی دعوا است.

وی اظهار داشت: زمانی که نسخه‌ای متناسب با فرهنگ بومی یک کشور نباشد شکست می‌خورد در نتیجه الگوهای غربی به دلیل متناسب نبودن با روحیه و فرهنگ مردم ایران، معمولاً شکست می‌خورند. ما باید از دستاوردهای تخصصی غرب مانند مدیریت پسماند و مقابله با آفت‌ها استفاده کنیم اما از مسایل فرهنگی نباید الگو بگیریم. در سال ۹۴ الگوی مدرسه طبیعت به کشور آمد که بر اساس مدارس کشورهای اروپایی بود که در سال ۹۶ ممنوع شد. این الگو به باورهای کلی جامعه توجهی نمی‌کرد؛ برای مثال مورد داشتیم که در یکی از این مدارس یک سگ و یک کودک در آب به بازی مشغول بودند. سازمان بهزیستی چنین رفتاری را ممنوع کرد چرا که با هیچ نسخه فرهنگی همخوانی نداشت.

مرادی گفت: اکنون ۱۰ سال می‌شود که سازمان یونسکو حوزه آموزشی در دانشگاه پیام نور دارد اما نتوانسته تأثیری بگذارد. متأسفانه جریانی در ایران است که درسی از این مسایل نمی‌گیرد و تصور می‌کند کشورهای دیگر راهکارهای بهتری دارند در حالی که تمدن ما فراتر از این است. ایران اولین کشوری به حساب می‌آید که جنگل‌کاری را در دوره هخامنشی انجام داده است. حضرت رسول اکرم (ص) فرمودند: «اگر در حال کاشت نهال بودی و قیامت شد سعی کن نهال را کامل بکاری».

وی افزود: اگر به زاگرس بروید در تمامی امامزاده‌ها یک درخت کنار می‌بینید؛ کنار به دلیل کاشت آن بر کنار مزار حضرت امام حسین علیه السلام به مدت ۲۰۰ سال، مقدس است. ما با چنین تمدنی نباید از یونسکو نسخه به کشور بیاوریم، این باعث می‌شود جامعه نسبت به حوزه محیط زیست بدبین شود. الگو ساختن چیز پیچیده‌ای نیست، ما طی یک سال اخیر در مدارس مطالعه کردیم تا بدون آسیب به ساختار آموزشی آموزش و پرورش دانش آموزان را آموزش دهیم.

وی ادامه داد: ما مدرسه‌ای را در کرج انتخاب کردیم و با کمک معلمان جغرافیا دانش آموزان را آموزش دادیم. با اجماع تجربیات به توافق نامه‌ای بین سازمان منابع طبیعی و آموزش پرورش رسیدیم. آموزش و پرورش در سند بنیادی ساعت زیستی دارد که سعی داریم روی آن کار کنیم. ما سعی داریم در مدارس کل کشور شورای طبیعت داشته باشیم، آموزش و پرورش نیز در این حوزه انقلاب کرد. به طور کلی آموزش و پرورش، صدا و سیما، هلال احمر و وزارت کشور کمک بسیاری در این یک سال ارایه دادند. آموزش و پرورش ۲ میلیون و ۵۰۰ دانش آموز در ۱۵۰۰ مدرسه به عنوان سفیران سلامت داشت که همه آن‌ها را به سفیران طبیعت تبدیل کرد. اکنون ۲ هفته می‌شود که در تمامی پایه‌ها مفاهیمی را انتقال می‌دهیم.

مرادی گفت: اکنون فرهنگ‌سازی کودکان به نوعی انجام می‌شود که کودکان بدانند کندن گیاهان و آتش درست کردن در طبیعت اشتباه است. آموزش کودکان باعث می‌شود تا وزیران آینده کشور انسان‌های دانایی باشند و کشور در آینده مشکلی نداشته باشد. با تفاهم نامه‌ای که بسته شده قرار است ۱۲۰ هزار نهالستان در ایران ساخته شود. قرار است هر مدرسه در ایران نهالستان داشته باشد و هر دانش آموز در کشور ۳ نهال بکارد. ما امیدواریم که بتوانیم با فرهنگ‌سازی نسلی خوب برای کشور بسازیم.

کد خبر 5969551

منبع: مهر

کلیدواژه: سازمان محیط زیست کاشت نهال و درخت تغییر اقلیم قوه قضاییه هلال احمر جمهوری اسلامی ایران زنان حمله تروریستی سازمان هواشناسی بارش باران خانواده دستگیری آلودگی هوا آتش سوزی زاهدان کیفیت هوای تهران پلیس راهور چغازنبیل آموزش و پرورش منابع طبیعی محیط زیست

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۳۱۲۴۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

باید از برگزاری تورهایی که مسئولیتی در قبال حفاظت از طبیعت ندارند، جلوگیری شود

ایسنا/خراسان رضوی یک فعال محیط زیست گفت: باید از برگزاری تورهای متفرقه و بی‌شماری که فقط با هدف کسب درآمد فعالیت کرده و هیچ مسئولیتی در قبال حفاظت از طبیعت و محیط زیست نمی‌پذیرند، جلوگیری شود.

اسماعیل باقریان در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص تورهای طبیعت‌گردی و تاثیر آن‌ها بر محیط زیست اظهار کرد: طبیعت‌گردی که امروزه در فرهنگ عامه به هرگونه سفر به مناطق طبیعی با انگیزه‌های گوناگون به ویژه گلگشت و تفریح گفته می‌شود با اکوتوریسم یا طبیعت‌گردی اصولی تفاوت دارد.

وی افزود: اکوتوریسم سفری مسئولانه به عرصه‌های طبیعی است که اهدافی همچون حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست، آموزش و ارتقای سطح زندگی جوامع بومی را در برمی‌گیرد، به گونه‌ای که اکوتوریست‌ها (طبیعت‌گردان مسئولیت‌پذیر) ضمن لذت بردن و بهره‌مندی از مواهب طبیعت، حفاظت از طبیعت را در اولویت قرار می‌دهند، اثرات منفی بسیار کمی در محیط به جا می‌گذارند و شرایطی را نیز برای اشتغال و بهره‌مندی اقتصادی جوامع بومی فراهم می‌کنند.

باقریان با بیان اینکه در طبیعت‌گردی اصولی باید ظرفیت بُرد مناطق در نظر گرفته شود که متاسفانه در ایران به ندرت مورد توجه قرار می‌گیرد، عنوان کرد: ظرفیت بُرد یک منطقه طبیعی، به سطح استفاد مجاز از آن منطقه برای بازدید طبیعت‌گردان گفته می‌شود، به گونه‌ای که با کمترین تاثیر منفی روی منابع بیشترین رضایت را برای طبیعت‌گردان داشته باشد. ظرفیت بُرد بیانگر میزان محدودیت‌های طبیعی، اجتماعی و مدیریتی برای بازدید از یک منطقه است.

این فعال محیط زیست ادامه داد: بی‌توجهی به رعایت ظرفیت بُرد و حضور انبوه و پرتعداد مردم در مناطق بکر طبیعی که اغلب بدون مدیریت و نظارت درست توسط نهادهای دولتی مسئول انجام می‌شود، از یک سو به منابع طبیعی شامل خاک، پوشش گیاهی و... آسیب می‌زند، موجب آلودگی بیش از حد و غیر قابل پالایش در محیط می‌شود و زندگی حیات وحش آن مناطق را با اختلال مواجه می‌کند و از سوی دیگر باعث عدم بهره‌مندی درست و رضایت خود طبیعت‌گردان می‌شود.

وی با اشاره به پدیده زیانبار و رو به گسترش آفرود یا بیراهه‌نوردی در طبیعت تصریح کرد: این پدیده اغلب با هجوم پرتعداد خودروهای دو دیفرانسیل و موتورهای کراس به مناطق بکر و آسیب‌پذیر طبیعت همراه است که علاوه بر آسیب رساندن به پوشش گیاهی عرصه‌های طبیعی موجب فرسایش یا فشردگی خاک شده و امکان رویش دوباره گیاهان در خاک را از بین می‌برد.

باقریان اضافه کرد: این پدیده همچنین زیستگاه جاندارانی را که به آن پوشش گیاهی (گون‌ها، بوته‌ها و...)  وابسته‌ هستند، نابود می‌کند. سروصدای ناشی از ورود گروه‌های آفرود و موتورهای کراس به طبیعت و زیستگاه‌های حیات وحش می‌تواند ضمن ایجاد هراس و وحشت برای پرندگان و جانوران مختلف، در فرایندهای حیاتی مانند جفت‌گیری، لانه‌سازی و زادآوری آن‌ها نیز اختلال ایجاد کند.

این فعال محیط زیست گفت: افرادی که زحمت سفر به طبیعت را به خود می‌دهند اما به جای لذت بردن از سکوت و آرامش طبیعت یا گوش سپردن به موسیقی دلنشین آب، وزش نسیم، صدای پرندگان و... به صدای اغلب گوشخراش باندها و اسپیکرها گوش می‌دهند، درک درستی از طبیعت‌گردی ندارند.

وی خاطرنشان کرد: پخش موسیقی با صدای بلند در طبیعت نه تنها موجب هراس و وحشت پرندگان و حیوانات و دور شدن آن‌ها از لانه و زیستگاهشان می‌شود، بلکه ظلمی در حق سایر گردشگرانی است که برای بهره‌مندی از آرامش طبیعت، رنج سفر را متحمل شده‌اند.

باقریان با بیان اینکه جایگزینی طبیعت‌گردی معمول و زیانبار فعلی با اکوتوریسم یا گردشگری اصولی نیاز به آگاهی، آموزش و مدیریت دارد، عنوان کرد: باید قوانین و مقرراتی در این زمینه وضع و اجرا شود که براساس آن‌ها گروه‌های طبیعت‌گردی از طریق موسسات مجاز گردشگری و با همراهی راهنمایان آموزش‌دیده و مسئول وارد مناطق حساس و آسیب‌پذیر طبیعت شوند و از برگزاری تورهای متفرقه و بی‌شماری که فقط با هدف کسب درآمد فعالیت کرده و هیچ مسئولیتی در قبال حفاظت از طبیعت و محیط زیست نمی‌پذیرند، جلوگیری شود.

این فعال محیط زیست بیان کرد: در حال حاضر امکان آموزش تورگردان‌ها و راهنمایان طبیعت‌گردی از طریق موسسات و آموزشگاه‌های مختلف دولتی و غیر دولتی وجود دارد اما این آموزش‌ها هنگامی گسترش یافته و نتیجه‌بخش خواهند بود که با نظارت و مدیریت دقیق و درست دولت در مناطق طبیعی همراه شوند و افراد ناآگاه و غیر مسئول امکان برگزاری تور در این مناطق را نداشته باشند.

انتهای پیام